Büyükçekmece 2009

 

Ergün Bacak arkadaşımızın rehberliği ile İKGT'nin aylık gözlem gezilerinden biri olan Büyükçekmece kuş gözlem gezisine 11/01/2009 da gurubun yavaş yavaş Mimar Sinan Köprüsü üstüne gelmesi ile sabah 8,30 da başladık. Köprü üstünde yer yer durarak köprü sonuna kadar ilk gözlemlerimizi yaptık. Başlangıç olarak hoş bir çeşitlilik bizi bekliyordu bu ilk gözlem noktası bize bunu hissettirdi. Fikret beyin çay hazırlatma teklifi ilk molamızın habercisi oldu. Çaylarımızı Mukadder'in getirdiği ve kuzenin yapmış olduğu nefis kakaolu ve tarçınlı kek eşliğinde içerken hep suda ve havada gördüğümüz ayağı kırık ve Fikret bey'in ısrarlı çabaları ve arkadaşımız Ahmet Kütükçü'nün yardımları ile iyileşme çabası içinde olan bir sakarmekeyi sevme şerefine erişmiş olduk. Kafa tüylerinin yumuşaklığı birçoğumuzu cezbetti ve şaşırttı. Gerçi Ergün onun pilavla beraber daha güzel olacağını iddia etti.

Köprü üstünde biraz daha gözlem yaptıktan sonra DSİ Sedde üstüne doğru yola koyulduk. Kapakları n üstünden ve sedde üstünden emektar teleskopla ve dürbünlerimizle ve deneyimli arkadaşlarımızla yaptığımız gözlem çok keyifliydi ve köprü üstündeki düşüncelerimizi destekler kayıtlar atmamıza sebep oldu. Çok kuş vardı çok. İnanılmaz bir hareketlilik söz konusuydu. Artı k herkesin günlerdir konuştuğu yeni kuşu görmemiz gerektiği düşüncesi ile o yöne ;taş ocaklarına doğru yola çıktık. Bir gün önce giden arkadaşların görememiş olduğunu bilmek biraz acaba bizde göremezmiyizi düşündürtse de Ergün'ün Ömer bey'in getirmiş olduğu ses kaydını devreye sokması ile bu düşünce kayboldu. Evrimin iddiası durumun etik olmaması üzerineydi,sanırım haklıydıda. Gerç i kuş orada olmasa işe yaramazdı ama sanırım görmemizi hızlandırdı. Bulunduğu nun söylendiği kayalıkların sonunda kendisi ile karşılaştık ve Göknar Kargası kadar cömert ve nazlanmadan kendisini bize çeşitli pozlar çekebilecek ve bıkana kadar izleyecek kadar gösterdi. Duvar tırmaşık kuşu telaşla yiyecek arama ve bulduklarını mideye indirme telaşındaydı. Bu kadar rahat izlenmesi izleyenlerin bir kısmı açısında 'kolay kuş' tanımlamasını getirse de iyi ki gelmiş diyoruz ona.

Ahmediye İSKİ arıtma tesislerine giderken yol üstünde de gözlem yaptık ve yoğun bir kuş gurubu ile de orada karşılaştık. Gözlem noktamıza ulaştığımızda aynı yoğunluğu orada da gördük. Bahşayiş kuzeyindeki tarlalar da yapılan gözlemde de aynı hareket ve yoğunluk devam ediyordu,yeşil tarlaya biblo gibi dizilmiş ötücü kuğular muhteşemdi. Onlara doğru giden bir avcı bizi korkutsa da sorun yaşanmadı ama etrafta avcılar kol geziyordu. Berrinle beraber yaşadığımız gri balıkçıl macerası güldürdü hepimizi. Son durağımız olan Silivri limanında deniz,rüzgar ve güneş zamanın izlerini barındıran izlemesi keyifli bir doğa eseri yaratmıştı kuşlarında yuvalandığı. Deniz ise bize orada kertik olacak kuşları izleme olanağı verdi. Silivri limanının devamında ise çekilmiş olan denizin oluşturduğu kumlu yüzey çok miktarda kara karınlı kum kuşunun martı çeşitleri ile beraber beslenme alanı olmuşdu. Kum kuşlarını oldukça yakından keyifle izleyerek ve bol bol fotoğraflayarak gözlemimizi bitirmiş olduk.

Erdem ve Özge yi memnun etmenin zamanı gelmişti ve tabii hepimizin memnun olma zamanı. Gözlerimiz bütün gün memnunluk yaşarken midemizi unutmuştuk. Kendimizi limandaki köfteciye attık. Yemek sonunda Durusu da içtiğimiz çorba ve köftenin daha iyi olduğu konusunda hemfikirdik. Uygun güzegahlardaki arabalara dağılarak evlerimizin yolunu tuttuk. İnanılmaz üşüdük ama verimli bol kertikli,keyifli bir gün geçirdik. Başta Ergün olmak üzere herkese çok teşekkürler.

Riva gözlemi 2010

 

1Mayıs’da yolların kapanma olasılığını hesaplayarak biraz erken bir vakitte Levent’te idim.6:30 da Hürmüz geldi.Hülya gelememiş,son anda gelebileceği söylenen Ergün arabada yoktu.Dilek ve Serhat’ın da gelmesi ile Riva’ya doğru yola düştük.Capitol önünde İhsan ve oğlu Güney ile buluşacaktık.Daha sonra daha pratik bir yol önerdi Hürmüz;Riva’da köprü üstünde buluşmak.Yola devam ettik.Acarkent ve Beykoz Konaklarını geçip Riva’ya yöneldiğimiz güzergah üzerinde yoğun bir sis vardı.Görüş mesafesi neredeyse 5-6 metre gibiydi.Çeşitli senaryolar eşliğinde ki bunların içinde sisin içinden şoförsüz bir tır’ın üstümüze doğru gelmesi beklentisini içerende vardı Riva’ya ulaştık.

Kahvaltı yapmak ve İhsan’ı beklemek için pastane’ye girdik.İlk tanıdık sima Selim Şevkioğlu oradaydı.Bize görebileceğimiz türlerden bahsetti ve masamıza konuk oldu.Bir süre sonra Hakan Bey ve Olcay Bey geldiler onlarla da fikir alışverişinde bulunduk görebileceklerimiz ve bizi bekleyenler konusunda.İhsan ve taze kuşçu Güney’in gelmesi ile gözlemimize başladık.

İlk durağımız sazlıkların olduğu dere kıyısıydı.Bülbül seslerinin yoğunluğu ve sabahın dinginliği ile bizi Saz Delicesi ve bütün narinliği ve güzelliği ile taze yeşil ağaçta eşsiz bir görüntü sergileyen Küçük Ak Balıkçıl karşıladı.Bülbül önümüzdeki ağaçtaydı bütün çaba ve sabrımıza rağmen kendisini göremedik.Ses bir yakınlaşıyor bir uzaklaşıyordu.O kazandı biz sadece güzel sesi ile yetinmeye razı olduk.Yoldan yürüyerek ileriye doğru yol aldık bülbül seslerinin eşliğinde.Yeşil Düdükçün,Saz Tavuğu,Kamış Bülbülü kayıtlarımızın devamını oluşturdu.Yabani menekşe çeşitleri,alacalı acı baklalar,pembe,beyaz trifoliumlar zemini kaplamışlardı.Doğa hem renk çeşitliliği,hem de parfüm salımı ile gözlerimize,burnumuza sabah serinliğinde bülbül seslerinin eşliğinde nefis tatlar sunuyordu.Yol kenarındaki taşın üstünde ve duvarın üstünde onları bol, bol izlememize izin veren Boz Kuyrukkakan ve Kuyrukkakan kayıtlarımıza eklendiler.

Ergün ve Nevzat Bey bize burada dahil oldular.Yolda ve daha sonra da arazide sık ,sık Trakuş fotoğrafçıları ile karşılaştık.Her zamanki espri yapıldı;Kuş dan çok Kuş Fotoğrafçısı vardı etrafta.

Riva çayırlarına doğru yöneldik.Elektrik tellerinin üstü Kırlangıçlarla doluydu.Yolda Tarla Çintesi ile dala konmuş Kızıl Sırtlı Örümcek Kuşu arabalardan inip gözleme orada başlamamıza sebep oldu.Daha sonra gün boyunca birçok yerde Kızıl Sırtlı Örümcek Kuşu’na rastlayacaktık.Her yerde Ötleğenler beyaz çiçeklerini açmış Laden lerin arasına girip çıkıyorlardı.Yuva hazırlıkları vardı büyük ihtimal,onlarla birlikte Kırlangıçlarda tepemizden hiç eksik olmadı.

Arabaları bıraktık ve çayırlık alanın içine doğru ilerledik.Yerlerde beslenen Orman Toygarı,Bozkır Toygarı uzun süre onları izlememize izin verdiler.Etraftaki dalların,çalıların üzerinde Maskeli Ötleğen,Akgerdanlı Ötleğen,Kiraz Kuşu,Çayır Taşkuşu, Kır İncirkuşu kayıtlarımızın devamını oluşturdu.Daha sonra bol miktarda göreceğimiz Aladoğanların ilkleri ile burada karşılaştık.Araziye çıkan Kuş Gözlemcisinin istek ve dilekleri bitmez,biz bu kuşu ah birde tele konmuş görseydik,doya doya izleseydik.Eh 200-250 metre sonra buda gerçekleşti.Elektrik tellerinde birkaçı konmuştu.Hem fotoğraf çektik hem bol, bol izledik.Bu kuşun sonraki sürprizi bizi daha mutlu etti.Hürmüz tellerin altındaki çıplak alanın ki minik bir tepe oluşturmuş bir alandı bu Arı Kuşlarının yuvası olduğunu söyledi.Şimdi görünen yuvaların bozulmuş olduğuydu.

Arazinin içine doğru daldık.Hep etrafa yada gökyüzüne bakmıyorduk tabi ki,yerdekilerde bizi çok ilgilendiriyordu.Daha önce yeşilinden başkasını görmediğimiz şaşırtıcı güzelliği ile Peygamber Devesi elden ele dolaşarak bizlerle mecburi bir tanışma faslı yaşadı.

Arabaların olduğu yere doğru alanın içinde geniş bir yuvarlak çizerek ilerledik.Akgerdanlı Ötleğenler yine çalıların üstündeydi.Biraz ilerisinde Karabaşlı Çinteler kısa aralıklarla çalıların tepesinde dizilmiş ötüşüyorlardı.Güzelliklerine hayran kalarak bol,bol gözlemledik.Siyah ve sarı renklerin bu kuşların üzerindeki gözlere şenlik olan estetik görüntüsü uzun süre bundan bahsederek onları izlememize sebep oldu.

Yukarıdaki düzlük alana çıktığımızda Aladoğan sürprizi ile karşılaştık.13 Aladoğan önümüzdeki alana sortiler yapıp topladıkları avlarını havada ağızlarına götürüp yemekle meşguldüler.Biz umurlarında bile değildik.Dişi ve erkek Aladoğan farkını bu beslenme şölenini izleyerek özümsedik.Ergün’ün deyimiyle ;evet Aladoğan izlemeye doymuştuk.Her tarafta kırlangıçlar uçuyordu.Bizler bu şöleni terk edip sazlıklara inmek için arabalara yöneldik.Orada Riva gözlemimizi sonlandırıp,devam eden göçü izlemek için Sarıyer keskin viraj’a gidecektik.

Kuşların dışında bu alan otsu ,bodur bitkilerle,yumrulu ve soğanlı bitkilerle doluydu.Yabani menekşe ,geranium çeşitleri,mis gibi kokan asa otları ile ,genista iydialarla,ranunculuslarla,fiğ çeşitleri ile doluydu ve Ladenler her taraftaydı.Dip kısımdan yukarıya doğru çıkarken yer yer sümbüllerde gördük.

Yol üstünde dereye yakın yerde sürünücü trifoliumlar büyük bir alanı kaplayarak pembe bir zemin oluşturmuşlardı.Güneşinde etkisi ile etrafa nefis bir koku yayılmıştı onlardan gelen.

Sazlık kenarında Yeşil Düdükçünlerle tekrar karşılaştık.Aralarında birde Dövüşgen Kuş vardı.Saz Kamışçını ve Kamış Bülbülü seslerini dinledikten sonra Riva’yı yakın zamanda tekrar gelme arzusu içinde bütün bu güzellikleri ile bırakıp Sarıyer’e doğru yola koyulduk.

Cemil Bey her zamanki yerinde su deposunun üstündeydi.Bir kısmımız aşağıda bir kısmımız yukarıda Cemil Bey’e eşlik ettik.Serhat Bey ve Hami Bey geldiler.Yoğun bir göç olmasa da Bozkır Kartalı,Küçük Orman Kartalı,Büyük Orman Kartalı,Arı Şahini,Kara Çaylak,Yılan Kartalı,Şahin,Aladoğan,,Kerkenez izlediklerimiz arasındaydı.Sabah geçmiş olan Pelikanların güzelliğini Cemil Bey’in anlatımıyla yaşadık.

Bir kısmımız Hami Bey ve Serhat Bey’e eşlik ederek Cılıbıt görme isteği ile Garipçe’ye gittik.Görmeyi başaramadık ama köyün içinden geçerek yola çıkmaya çalışırken Kuyrukkakan ve telde tünemiş iki Üveyik günün son gözlemleri oldu.Köy çıkışında çevrelenmiş bir arazinin kapı girişinin üstündeki betondan yapılmış boğaz köprüsü görüntüsü,köprü yapma isteğinin pek de yeni çıkmış bir karar olmadığının göstergesi gibiydi.Her yerde bir satılık tabelası vardı nerdeyse.

Göç noktası, manzarasının güzelliği sebebi ile bir çok ziyaretçi barındırıyor gün içinde.Hafta sonu olmasından dolayı ziyaretçi sayısı diğer günlere nazaran daha çok oluyor.Genelde gelenlerin eğilimi arkadaki manzarayı fon olarak kullanıp fotoğraf çektirmek.İlginç olan son zamanlarda ziyaretçilerinin;nefis bir manzarası var köprü çok güzel yere yapılıyor demesi.

Bütün günün güzelliğini bu cümlelerin ve gerisindeki düşüncelerin bozmasına izin vermedik.Güzel ve verimli bir gün geçirmiştik.Bol ötücü azımsanmayacak kadar da yırtıcı bir o kadar da çiçek,böcek görmüştük.

Tüm bu güzellikleri anı defterimize,hafızalarımıza yazıyoruz ilerde göremeyecek olanlara

anlatmak için

Belgrat ormanı gezisi

 

Sabah 8:00 da Orman Fakültesi’nin önünde toplandık.Bahar Hanım gezimizin sürpriz ismi oldu hepimizi sevindiren.8:30 da Neşet suyundan girdik,arabalarımızı park ettik.5000 m.lik büyük bir tur atmak ve yeni hedefe yönelmekti amacımız.Hedefimizi daha sonra belirledik genel istek üzerine.
Bu sefer gurubumuzda Güney’den daha genç bir geleceğin kuşçusu vardı;Nevzat bey’in oğlu 8 yaşındaki Görkem.Bütün gezi boyunca bizlerle uyum içinde kuş gözlemlemeye,sorularıyla bilgi edinmeye çalıştı.Gelecekte iyi bir doğa sever ve kuşçu olacağı kesin.Ailesini kutluyoruz.
Gözlem gezimiz sıcak,güneşli bir hava altında gerçekleşti.Orman içinde olduğumuz için sıcaklığı pek hissetmedik.İnsan kalabalığına rağmen etrafta bol miktarda kuş vardı.Tür olarak çok çeşit olmasa da sayıca fazla kuş vardı.Küçük ağaçkakan,Bahçe Tırmaşıkkuşu,Sıvacıkuşu,Alaca Sinekkapan bizi peşinde koşturan kuşlar oldu görmek için.
İlk kuşumuz Çıtkuşuydu.Kızılgerdan genci yerde yiyecek arama telaşındayken ona bakan 12 insanı fark etmedi bile.Büyük kamışçın sazlıkların başladığı yerde ilk gördüğümüz kuşlardan bir diğeriydi.Karabaşlı Ötleğen önce sesini dinletti,sonra kendisini ağaçtan ağaca atlarken onu yakalayıp izleme anında zoru başarmanın keyfini yaşattı.
Yürüyüşümüzde zaman zaman yoldan ayrılıp,gölün yanına doğru iniyorduk.Gölün yakınındaki Gürgen ağaçlarının üstünde birden fazla Sıvacıyı telaş içindeki halleriyle bol bol izledik.Henüz son halini almamış bir Ağustos böceği hepimizin ilgisini çekti.Ergün’den kuşların dışında böceklerle ilgilide bilgiler edindik.
Bütün kuşlarda telaş vardı.Yuva ve yavru telaşı,yiyecek telaşı.Onlar ağaçlarda bu telaşı yaşarken,ağaçların altında da İstanbul halkının farklı kesimlerinden gelmiş insanlarının biraz nefes almak adına spor yapmak,oyun oynamak,piknik yapmak telaşı vardı,ızgara kokularının ve yoğunluktan kaynaklanan kendi gürültülerinin eşliğinde.Suda kuş görme isteğimiz bir adet Karabatak ile sınırlı kaldı.Suyun üstü yer yer geçmiş ve yeni yeni açmaya başlayan beyaz Nilüferlerle sakindi ve kendini çevreleyen sazlar ve söğütlerin eşliğinde huzurlu bir seyirlikti.Zaman zaman yolun üst kısmına çıkıp ormanın girebildiğimiz içlerine doğru yol aldık.Bol miktarda İspinoz,sık sık önümüze çıkan Alakarga ,yer yer Çıvgın,Kızılgerdan,çoğunlukla Büyükbaştankara,Mavi baştankara sesleri eşliğinde yürüyüşümüzü sürdürdük onlarıda keyifle izleyerek.
Orman içinden tekrar yola indiğimizde piknik yapan insanların hemen yanı başında oraya buraya koşturarak yiyecek arama telaşında ve etrafın hiç umurunda olmadığı Öter Ardıç heyecanlı bir izlence oldu.
Öğle saatlerinde hepimiz biraz dinlenmek ve bir bardak çay içebilmek isteği ile kır düğünü telaşındaki restoranda bir süre oturduk.Bahar Hanım’ın yeni alan tanıma gezileri teklifi üzerine sohbet ettik.Dinlence sonrası hedef rotamızı belirledik ;Atatürk Arboretumu.
Belgrad Ormanında gezi boyunca kuşların yanı sıra hem ağaçlardan,hem bitkilerden bahsetmiştik.Etrafta uçuşan kelebekleri de gözlemliyorduk Bahar Hanım ve Ümit Bey bir yandan onları fotoğraflıyorlardı da.Herşey paylaşılmıştı.Arslan Bey de kuşları fotoğraflıyordu bize göstermek ve tanımlamak için.Kocabaş’ı defalarca gördük ama bir çoğumuz dürbünlerimizle izleyip keyfini süremedik.Gezi boyunca ara ara hep gördük.Tür olarak bizi Arboretumda da yalnız bırakmadı.Bize heryerde güzel ötüşüyle bulunduğumuz ortamların huzurunu hatırlatan bir diğer kuşda Kara Tavuk oldu.
Arboretumda sakinlik,çalışanlar,birkaç insan,bol ötücü,bol kelebek,bitki çeşitliliği ve sadece biz vardık.
Otların kelebeklerin kullanacağı beslenme ve üreme döneminde kesiliyor olmaları bizleri üzmüştü.Yollardaki otlar olabilirdi belki ama orman altının kesilmesi kabul görecek gibi değildi.
Günün yorgunluğunu Arboretumdaki göletin yanında kısa bir gün değerlendirmesi ve yanımızda olmayan arkadaşlarımızı anarak ve 19-20 Haziranda Enez’e yapacağımız gezinin planlarını yaparak attık.

Saat 16:15 de sıcak pazar gününde ağaçların serinliğinde onlarıda selamlayarak,kuş dostlarımızın hangilerinin etrafta olduğuna bakarak keyifli,huzurlu bir gözlem gezisini daha bitirmiş,evlerimize doğru yönelmiştik.Gözlem gezisine katılan ve bilgilerini paylaşan herkese teşekkürler.

Samsunda Toplantı Ağustos 2010

6 Ağustos akşamı 23:30da Hürmüz’ün arabasında Ergün,Sercan,Dilek ve Canan toplam beş kişi olarak yola çıktık.Ergün ve Hürmüz yolu paylaştılar.Artık Ergün usta şoför. Otel’e ulaştığımızda toplantı katılımcıları tamamlanmış oldu.Kahvaltı sonrası toplantımız başladı.

İlki gerçekleştirilecek olan bu göç izleme projesinin amacı;Karadeniz bölgesinde göçmen su kuşlarının korunması için bilimsel altyapının iyileştirilmesi,bunun için göçmen su kuşlarının göç yollarındaki önemi konusunda bilgi toplanması,bu bilginin yaygınlaştırılması ve gözlem kapasitesinin arttırılması.

Sayım yapılması düşünülen bölgeler ve sayım gurubu sorumluları şöyle sıralanmıştı:

Ergün Bacak-Marmara(İKGT)

*Terkos Gölü

*Sakarya Deltası

Mustafa Erturhan-Batı Karadeniz

*Amasra Kıyıları

*Sakarya Deltası

Kiraz Erciyas-Orta Karadeniz(OMÜ-OAM)

*Sinop Kıyıları

*Kızılırmak Deltası

Projeye maddi destek Hollanda tarafından veriliyor.Wetlands İnternational projeye destek veriyor.Sayım aynı anda Romanya,Bulgaristan,Ukrayna,Gürcistan ,Rusya ve Türkiye olmak üzere Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerde yapılacak.

Sakarya Deltası belki paylaşılarak sayılacak o yüzden iki gurubunda listesinde görünmekte.

Bu sene yapılacak olan bir pilot çalışma.

Tüm bunlar ve projenin sorunları,avantajları,geleceğe dönük durumlar, fikirler ve sorular,öneriler çerçevesinde projeyi gerçekleştirmek ve çözümler bulmak adına tartışıldı.

Her gurubun sayım sorumlusu kendi bölgesi hakkında bilgi verdi.Kiraz Erciyas Sayım metodolojisi hakkında bilgilendirme sunumu gerçekleştirdi.

Toplantı akşam 17:00 de bittiğinde herkesin ortak isteği deltayı görmek oldu.Arabalara doluştuk ve Cernek yolunu tuttuk.

Halkalama istasyonundan önce sık, sık durup gözlem yaptık.Leylekler çok yakınımızdaydı ve akşam yemeğiyle meşguldü.Çok miktarda Çeltikçi genci ,erişkini bir arada sulak alana yayılmışlardı.Çıkrıkçınlar onların az ilerisindeydi.Bütün balıkçılları çok kısa aralıklarla görme ve izleme imkanı sunuyordu arazi.Sayıları azımsanmayacak kadar çok olan yukarıdaki guruba kısım, kısım eşlik eden balıkçıl Küçük Ak Balıkçıldı.

Gözlem kulelerinin hepsini ziyaret ettik.Kulelerden kuşların dışında bir Çakal ailesini izleme fırsatını da yakaladık.Mandalar ve inekler,koyunlar yol boyunca hep karşımıza çıktılar.

Delta’ya ilk merhabamızı dedik böylece saat 21:00 da otele dönüp akşam yemeğimizi yedik,bütün gün hazırlık telaşının sürdüğü, tam yanımızda gerçekleşen düğünün neşeli kalabalığı eşliğinde.Denizin iyot kokusu yorgunluğumuzu almaya yetmişti.Odalarımıza çıktığımızda saat 00:30 u gösteriyordu.Ertesi sabah 5:00 da lobide buluşup tekrar Delta’ya doğru yol aldık.Kahvaltı için bir kahvede mola verdik den sonra Deltaya ulaştık.

Dün durduğumuz noktada tekrar durduk.Sabahın telaşı deltayı sarmıştı.Kurbağaya odaklanmış gece balıkçılı arabalarla burnunun dibinde duran insanları hiç önemsemedi bile.Dünkü yoğunluk aynı şekilde devam ediyordu çeşit azalmamış artmıştı.Gözlem kulesine geldiğimizde (önünde toplu fotoğraf çektirdiğimiz ) sol arkadan 2 adet Turna’nın süzülerek bize doğru gelişi Turna’yı çok fazla göremeyen ki hele bu kadar yakın , bizleri heyecanlandırdı.Arkası durmadı ve biz dört çift Turnayı gözden kaybolana kadar keyifle izledik.Çok miktarda Leylek vardı konmuş,uçar halde merakımız cevap buldu Kara Leyleklerde diğerleri kadar yoğun olmasa da göründüler.Daha sonra öğrendik Kara Leyleklerin ziyaretçi merkezine yakın bölgede üreme alanları varmış.

Önceki akşam uğradığımız gözlem ziyaretçi merkezine tekrar uğradık.Dolgu kuşları,alanı tanıtan fotoğrafları gördük.Ortak çalışma ürünü bir manda heykeli alanın plastik objesi olarak ,doğanın yarattıklarına aykırı insan eliyle yaratılmış malzemesiyle kendi halinde mekana dahil olmuş bir sanat eseri olarak yoğun kuş populasyonunda sıkça karşılaşılan manda’ya atıfda bulunuyordu,içerde sergilenen doldurulmuş kuşlara eşdeğer.

Deltada insanlar,kuşlar,mandalar,koyunlar,inekler,böcekler,bitkiler huzur ve uyum içinde ortak bir yaşamı paylaşıyorlar.Yakın civardaki insanlarda alana sahip çıkmış,Samsun un girişinde sizi Samsun için önem taşıyan ve gezmeniz gereken,görmeniz gereken yerler tabelalarla tanıtılıyor.Samsunlular Kuş cennetleri olduğu için şanslı.Kuş Cenneti de uzun yıllardır onu kollayan,koruyan,çalışmaları ile bilime hizmet eden ekibi ile şanslı bir cennet.

Kuş cenneti tanımlamasını kim koymuş bilmiyorum ama ismi kendisiyle bu kadar mı uyumlu olur bir alanın.Cennet huzur’un tanımı ve buralarda huzur’u bulabilirsiniz,oraya adını veren bin bir ötüşün,uçuşun sahibi konukları sayesinde.

Cennetin devamlılığını sağlayan,kollayan, emeği geçen herkese teşekkürler.

Zonguldak ekibi başka yerlere de uğrayacakları için hemen yola koyuldu.Bizler Bafra pidesini tadıp,üstüne de nefis,hazır olmayan el emeği dondurmalarımızı yedikten sonra İstanbul’a doğru yola koyulduk.Yoğun bir trafik bizi İzmit de karşıladı.Dopingimiz çok kuvvetli olduğu için moralimizi hiç bozmadık.Yolda gelirken İKGT’nin yapması gerekenler,önümüzdeki sezonun içinde gerçekleşmesi olası projeler tartışıldı konuşuldu.

Yoğun bir dönem bizleri bekliyor.Keyif ve huzurla gurubu bir ileri taşıyarak bu sezonun geçmesi dileğimiz.Hem kuşlara hem kendimize sahip çıkarak.

Eylül 2010 gala gölü

Hürmüz'ün arabasında buluşup yola çıktığımızda saat 24:30'u gösteriyordu.Enez'e ulaştığımızda ise saat 5:00 olmuştu.Çevrede sadece köpekler ve girişte bizi karşılamasını umduğumuz ama otel önünde sesi ile varlığını hissettiğimiz Kukumav vardı.Otelde görevliyi bulamayınca Ergün'ü aradık ve kamp yerine gitmeye karar verdik.Kamp yerine ulaşmamız vakit aldı,yeni yapılan yolun zorlu etabı sonunda İhsan'la karşılaştık ve Enez de kahvaltı yapıp toplanmanın daha iyi olacağı fikri ile dönüş yaptık.Saat 7:30 gibi nerede ise herkes toplanmıştı.Kahvaltı ve tanışma gerçekleştikten sonra Dalyan'a doğru yola çıktık.Yol üstündeki göletlerde durup gözlem yaptık.Deniz börülceleri sonbahar tonlarına dönmüştü.Kıyı kuşları besleniyorlardı,ötücü kuşlarla beraber.

Saz Delicesi gün boyu listedeki gördüğümüz diğer kuşlarla beraber bizi hiç yalnız bırakmadı.Sayıca çok fazla kuş yoktu ama çeşit olarak fena sayılmayacak bir gördüğümüz kuşlar listesi çıktı.Çayır Taşkuşu,Kuyrukkakan,Boz Kuyrukkakan,Benekli Sinekkapan (ki özellikle çok miktardaydı),Söğüt Bülbülü çok sık karşımıza çıktılar.Sahile ulaştığımızda karşımızda çarşaf gibi berrak bir deniz vardı.Sonbahar başında yaza veda etmek isteyenleri sevindirecek derecede bir ısı ile.Bahriler ve Martılar ve çok sayıda Yunus keyfini sürmekteydi denizin ve yazdan kalma sıcaklığın.Görenlerin yalancısı olarak ve görememiş olmanın üzüntüsü ile anladıkki kıyıya çok yakın Akya'nın sudan zıplayışı günün bol sürprizli olacağının sanırız habercisiydi.

Gala Gölü ve kamp alanına doğru yol aldık.Sabah bizi zorlayan yolu bir de gün ışığı ile görmüş olduk.Yol eski kodundan nerede ise en az 40-50 cm. doldurulmuştu.Yol çalışması vardı.Yeni yapılanlar sadece bunlar değil.Göl'ün kıyılarında çok sayıda alanda dolgu alan var ve tarla oluşturma çalışmaları devam etmekte.Ertesi gün Hürmüz'le beraber konuştuğumuz meraklı bir avcı'nın verdiği bilgilerde pek iç açıcı değil.Gala Gölü'nün ilerisinde Karpuzluk denilen bölgede avcılık yasak olduğu halde ve üstelik av mevsimi dışında çok miktarda ördek avlanıyormuş.Söylediğine göre bu katliam,yasağı kontrol etmesi gerekenlerin gözü önünde oluyormuş.Ancak çuvallara sığacak ölçüde bir avlanma gerçekleştiriliyormuş.Bütün sulak alanlar ve korunması gereken yerler gibi buranında sorunları büyük ve daha da büyüyecek gibi görünüyor bundan sonra.

İnekler,keçiler etrafta arasıra eşlikçileri olan kuyruksallayan çeşitleri ile beraber,az sayıda gördüğümüz mandalarla beraber suda Balıkçıl çeşitleri ile beraber heryerdeler.

Yol ,daha önce alana gözleme giden arkadaşlarımızın da belirttiği gibi yer ,yer çok bozulmuştu ama yağmur yağmadığı ve kuru bir hava olduğu için gidilebilir durumda şimdilik.Hürmüz moda deyimle''off road'' lara katılabilecek deneyimi buralarda kazandı.Göl kıyısı ve çevresi kalabalık kuş gurupları ve türleri ile doluydu.Küçük Karabatak azımsanmayacak bir sayıda listeye dahil oldu.Herzamanki gibi hepimizi hiç şaşmaz bir biçimde heyecanlandırdı Pelikanlar ve Kuğular.Her iki gün de Pelikan izlemeye doyduk.Her izleyişimizde de tarih öncesi zamanlarda yolculuktaydık.Akşam üstüne kadar hep göl etrafında kaldık.Hazar Sumrusu nu hemen hemen her yerde gördük.Kendini görmediğimiz anlardada sesini duyduk.Bir ara kamp alanını ziyaret ettik.

Öğle yemeğini ve akşam üstü atıştırmalarını arazide kuş gözlemleyerek yaptık.Gölün üstü,kenarları sarı küçük Nilüferlerle ve yer, yer açmış Beyaz Nilüferlerle,Sazlarla doluydu.Sarı ve yeşil'in tonlarında beyaz Küçük Ak Balıkçıllar,Büyük Ak Balıkçıllar,Pelikanlar ve Kuğular doğa ananın becerisini açık hava sergisi ile izlencemize sunmuştu.Ta uzaklardan biz, kuşları görmeye gelmiştik,onların güzelliği ile beraber yaşadıkları yerlerin güzelliği,mevsimin getirdiği sürpriz görüntülerle beraber gözlerimizden unutulmayacaklar listesine eklenerek hafızamıza kaydoldu.Cılıbıtlar,Sakarmekeler,Kumkuşları,Yeşilbacak ve listemizdeki diğer kuşlar olduğu sürece bu alanlar böyle güzel rengarenk.Onlar fazlalık canlıları yiyerek,tohumları taşıyarak alanı revize ediyorlar.Alan olmayıncada onlar yok.Her ikisinin eksikliği bizlerin de zamanla eksilmesi demek.Tüm bunların düşünceleri ile gezdik gün boyu.Hepimizi arabalardan dışarı atan sürprizlerden biride hiç umursamadan tepemizde uzun dakikalar her halini cömertce sergileyerek uçan Ak Kuyruklu Kartal oldu.

Herkes çok yorulmuştu günü en çok kuşun olduğu kıyıdan gölü gözlemleyerek noktaladık.Ergün hocamızdı bizlerde öğrencileri.Aynı soruları hiç bıkmadan defalarca soran herkese anlattı.Yeni katılımcılar hem ilgiliydiler,hem de kısa sürede kuşları kaçırmadan nasıl gözlem yapılabiliri öğrendiler.Otele ve kamp alanına dağıldık gecemizi geçirmek üzere.Ertesi güne erken başlayacaktık artık dinlenmek gerekiyordu.

Ertesi gün rotamız Enez de Dalyan çevresiydi.Önce kamp alnına gittik bizde kalmış bazı malzemeleri Soner'e teslim etmemiz gerekiyordu iyiki gitmişiz.Dönerken Aslı yol kenarındaki kuru ağaca bakın diye bizi uyardı.Arabadaki bir çoğumuzun ilk defa gördüğü Alaca Ağaçkakan'lar kuru dalların altındaki zararlıları yemekle meşguldü.Ağaç krem rengi ,onlar ağacın üstünde kontrast tonlarıyla iyi bir seyirlikti.Enez'e ulaştık ve yol kenarındaki sulak bölgede uzun bir gözlemden sonra,deniz tarafına doğru yöneldik.Yol boyunca bol ötücü gördük.Yürüyerek bir süre gözlem yaptıktan sonra tekrar yol kenarındaki sulak bölgeye geldik.Ergün'ün anlatımları ile orada tam bir kıyı kuşları dersi aldık.İhsan'ın oğlu Güney,Feridun Bey'in iki sevimli meraklı kızı gelecek için umut veren katılımcılardı.Merakları,öğrenme hevesleri onlara anlatmaya sıkılmayanlarca hep doyuruldu.Gelecekde aramıza katılacaklar çekirdekten yetişiyor artık onları bilinçlendirmek isteyen ailelerinin sayesinde.Yeni katılımcılarımızdan Burçin Demirkan ve Akdoğan Özkan ve İnci Türkoğlu'na aramıza hoşgeldiniz diyoruz.Onları toplantılarımıza da bekliyoruz ve tabiki diğer kuş gözlem gezilerimize de.Kısa bir alan keşfinden sonra herkes dönüş yoluna hazırlanmak üzere yemek molası vermek için Enez'e doğru ayrıldı.Hürmüz ve benim yol arkadaşlarımız kazı alanını ziyaret ettiği için biraz daha zamanımız vardı.O zamanı yol kenarındaki sulak alanda geçirdik.Kıyı kuşlarının hemen dibinde ses çıkarmadan bekledik en fazla 5dk. sonra geldiler.Çalının arkasındaki bizler bir süre sonra çok hareket etmediğimiz müddetçe etraftan bir parçaydık.Bu bizim işimize yaradı keyifle 3 m. den dürbünle onlara baktık.Teleskop keyfinde bir gözlem oldu.Tüylerinin dizilişini,gözlerini,bacaklarının narinliğini,renklerinin ayrıntılarını görmek iyi bir Trakuş fotoğrafına bakınca aldığımız hazza eşdeğerdi.Zaman,zaman duyduğumuz silah sesleri sıkıntı vericiydi,gözlem sırasında vurulmuş ve bırakılmış dişi bir Yeşilbaş bile bulduk.Tuğba hocasına götürmek üzere aldı.Aynı silah sesini tekrar duyduğumuzda bizimde gözlemimiz son buldu.Önümüzdeki kuşlar uçup gitmişti.Yol arkadaşlarımız olan Hülya ve İnci'yi alarak yola koyulduk.İnci yol boyunca çevredeki arkeolojik değerlerle ilgili bizi bilgilendirdi,yoldan geçerken görülen Tekirdağ Tümülüslerini gösterdi.Akşam 18:30 gibi İstanbul'a ulaşmış olduk.Yorgunluğumuza değecek bir gözlem gezisi olmuştu.Organizasyonu özveri ile gerçekleştiren Hürmüz'e,sorularımıza bıkmadan,usanmadan cevap veren Ergün'e,Enez ve Göl etrafında yol rehberliği yapan arazi deneyimlerini ve kuş bilgisini bizimle paylaşan Ömer Bey'e ve gezimize katılan herkese çok teşekkürler.

Hepimizin dileği alanı daha fazla bozulmadan ileriye taşıyacak insanların çoğalması ve bilinçlenmesi

Büyükçekmece şubat 2011

 

Sabah 8:00-8:30 arası Mimar Sinan Köprüsü üstündeydik.Kuvvetli poyraz vardı.Sabah saatlerinde hafif olan yağış,9.00'a doğru etkisini kaybetti.Görüşde problem yoktu açık bir görüş vardı.

Köprü üstünde yaklaşık 1-1,5 saat teleskop ve dürbün yardımı ile gözlem yaptık.Sedde tarafına geçmedik.Su, kapakların en üst seviyesine kadar gelmişti,kuvvetli rüzgarın oluşturduğu dalga etkisiyle kapaklardan taşmaktaydı.
Şahin,Gökçe Delice,Suna,Kaşıkgaga,Kızılbacak,Kılkuyruk,Gümüş Yağmurcun,Karasırtlı Martı'yı diğer bir kaç türle beraber köprü üstünden gözlemledik.Daha sonra Taş ocağı ve Bahsayiş tarafını gözlemledik.
Kuvvetli poyraz, kuşları göremeyeceğimiz noktalara itmişti ya da avcı baskısı onları bölgeden uzaklaştırmıştı diye düşündük.Kuş türü sayısı tahminlerimizden aşağıdaydı.Bahsayiş tarafındaki setlerin aralarında dolgu ile yeni bir yol oluşturulmuştu.Göl etrafında bulunan ağaçların sayısı her gözlemde biraz daha azalmakta.
Viyadük altında çadırlı kamp yapmış birkaç avcıya rastladık.Sayıları en az10-15 kişi kadar, kıyıdan olta ile balık avlayanlara rastladık gözlem yaptığımız noktalar üzerinde.
Bu sefer silah sesi çok duyduk diyemiyoruz ama bir gün önce hava oldukça güzeldi ,neler oldu bilmiyoruz.İsteğimiz belki Kuğu ya da şu meşhur Ak Yanaklı Kaz'ı(biz istedik olur ya da olmaz) ,Kılıçgaga ve Büyük Karabaş Martı'yı görmekti ama olmadı.Hava ve diğer etkenlerden göremedik ama gözlem alanlarımızdan birini yine kontrol etme şansını yakalamış olduk.
Gözlem gezimizi 13:00 da Büyükçekmece'de deniz kenarındaki gözlemimizle noktaladık.
Bir alıntı:''İnsan uygarlaşmadan önce,yaşamak için avcılık yapmak zorundaydı.Günümüzde,beslenmemize gerekli eti elde etmek için kurulan çiftlik ve tesisler bulunmakta.İnsanın ne karnını doyurmak ne de hayvandan elde edilen post,boynuz gibi diğer şeyler için avlanmaya ihtiyacı var.Sadece zevk olarak yapılan avcılık konusunda siz ne düşünüyorsunuz?''(Kuşlar Bize Ne Söyler?Filiz Özdem-syf.71)

Riva kuş gözlem2011

Sabah 8:00 -8:30 civarı Riva’da börekçide buluşuldu.İlk gözlem alanımız olan Riva çayırı kıyısına gidildi.Sabah sessizliğinde Bülbül,Mavi Baştankara,Maskeli Ötleğen sesleri eşliğinde gözlemimize başlamış olduk.Çay kıyısı oldukça hareketliydi.Kamış Bülbülü,Büyük Kamışçın,Erguvani Balıkçıl,Küçük Balaban,Saz Delicesi ve diğerleri buradan listeye girdi.Alana yaklaşırken Yeşilbaş erkeği'ni suya inerken gördük.Ördek açısından daha ilginç bir sürpriz gözlem ortalarında karşımıza çıkacaktı.Sumru sunumunun ardından Ak Kanatlı Sumru’nun suyun üstünden ufak dokunuşlarla yumuşak uçuşunu izlemek sağlama yapmamıza imkan tanımış oldu. Bataklık Sumrularının, Deniz Sumrularından daha yumuşak kanat vuruşlu olduğunun tekrar bilgisini de burada aldık.Ebabil, Kırlangıçlar'ın arasından kendi payı olan böcekleri,sinekleri topluyordu.Yol kenarında dördü bir arada Alaca Balıkçıl’ların derdi de sabah kahvaltısı idi alanı paylaştığı Küçük Ak Balıkçıllarla beraber.Gencinden yetişkinine çeşit sunan bizi hiç önemsemeyen,ürkmeyen bu kuşları uzun uzun izledik.

Çayırlara çıkarken yol üstünde kendine ,özel ev bahçesini seçmiş Bahçe Kirazkuşu’nu,üst yolda Taşkuşu’nu ve kendine seçtiği alanı kimseye kaptırmak istemeden yerden nevalelerini toplamaya çalışan Kızıl Başlı Örümcekkuşu'nu tam arkasındaki çit’in üstünde duran kahverengi donlu Guguk kuşu'nu listeye ekledik.

Ala doğanlar geçen sene gördüğümüz düzlükte sabah besinlerini topluyordu havada asılı kalarak onları yiyordu.Yılan Kartalı,Küçük Orman Kartalı,Arı Şahini,Kerkenez,Leylek,Kara Leylek yoğunluğu göçün Riva’daki durumunu gösterdi.Kızıl Gerdanlı İncir kuşu sadece göç sırasında görülebilen türlerden olması ve gün içinde bizi nerede ise hiç yalnız bırakmaması açısından ayrıca mutlu etti.Çayır Taşkuşu,Taşkuşu,Kızılkuyruk,Sinekkapan çeşitleri,İncir kuşu çeşitleri çayırlık alanlarda gözlerimizi doyurdu.

Sahile indiğimizde bakacağımız kıyıda Küçük Halkalı Cılıbıt'ı görecektik

Arı kuşları gün boyu üstümüzden aralıklarla geçtiler.Oldukça yakın uçuşları ile kendilerini detaylı izleme fırsatını yakaladık.Yürüyerek girdiğimiz alanlarda mandalarla Sarı Kuyruk Sallayan’ların yarenliğini izledik.Bu seferki Riva gezisinde daha önce görmediğimiz kadar çok manda ve serbest dolaşan,güneşlenen atlara rast geldik. Gün boyu bol ötücü gördük.

Koruganların bulunduğu bölgeden Karadeniz’e bakmak ve ilerideki küçük adacığı kontrol etmek için Cemil’in rehberliğinde yar’ın üstüne gittik.Adada kışdan kalma bir konuk, martı ve tepeli karabatakların arasında barınmaya çalışıyordu.Çok uzaktı ama tanımlanabilenPufla(erkek) diğer kuşların taciziyle ya kıyıya geliyor,ya suya giriyordu.Günün ikinci ördek sürprizi idi kendisi.Ada'nın karşısında bizim bulunduğumuz yar'ın üstü maki bitkileri ile kaplı.Bu bitkiler'in bir kısmı dikenli,kumullara özgü bitkiler ve zamanı geldiğinde meyveleri olan bitkiler.Karadenizden gelen göç kuşlarının ilk uğrak yeri imiş.Önemli bir alan.Müthiş bir peyzaj var heryerde.Bir yer ormanlık,başka bir yer makilik,bunların arasında geniş açık alanlar.Riva içinde barındırdığı endemik bitkileri ile de önemli.

Hemen üstünde eski ahşap bir ev var tabi karşısında eski evin tüm estetik duruşuna inat çirkin bir yeni ev.Riva çirkinliklerin baskısıyla karşı karşıya.

Çayırlık alana çıktık tekrar ve yolun sağ tarafından aşağılara ve iç kısımlara doğru yürüyerek gittik.En iyi gözlem böyle yapılırdı bize göre.Çalıların ve ağaçcıkların arasındaki açık arazilerde günün başında gördüğümüz ötücüleri ve gri donlu Guguk Kuşu’nu bir arada bir daha izledik.Hürmüz ve Ergün Çizgili Ötleğen görmüşlerdi o bölgede biz de arayalım dedik.Göremedik ama güne damgasını vuran kuşları bol bol izledik.Kuzgun,Ötleğen,Sinekkapan,İncirkuşu türleri,Karatavuk ve Bülbüller eşliğinde şafak korosunu hiç de aratmayan bir akşamüstü korosu eşliğinde üst yola doğru yürüdük.

Bahar tüm güzelliği ile Riva’yı sarmış.

Otsu bitkiler,çiçeklenmeye başlamış katır tırnakları,henüz yeni çiçek açmaya başlayan ladenler,yeni yapraklarını çıkarmaya başlamış meşe türleri,bodur ve boylu funda çalıları,yabani elmalar,erikler her tarafa ,yeşil örtü üstüne türlü renk ve tonlarda dağılmışlardı.Gözlem başlangıcında hafif serin olan hava,öğleye doğru ısındı,öğleden sonra hafif rüzgarlı bir havaya dönüş yaptı.

Riva da yoğun bir inşaat baskısı var,terörü demek daha doğru.Bir yılda olan değişiklikler ileride olabileceklerin boyutlarını gösteriyor.Birçok yerde satılık tabelaları var.Birçok alan çevrelenmiş ileride toplu konut yapmak adına.Satış ofisleri var.Devam eden inşaatlar var hem de Riva çayırlarının başlangıç noktasında.

Kuşlara baktık,kelebeklere baktık,dereye baktık,denize baktık,bitkilere baktık.Bir dahaki gelişimizde göremeyeceklerimizi hafızamıza çektik gözlerimizle,kokularını ciğerlerimize doldurduk,tüm gün gördüğümüz bu güzellikleri yok edecek yüzyılın gerçekliğinin kendiliğinden ortadan kalkmasını dileyerek.

 

Riva ses(Sabah korosu)

İğneada 20111 mayıs

 

Gece 24:45 de hepimiz Hürmüz’ün organizasyonu sonucu bir minibüs’ün içinde İğneada’ya doğru yol almaya başlamıştık bile tek eksiğimiz Hürmüz olarak. Bir senedir bu geziyi bekliyordu bir çoğumuz ve yine bir çoğumuz için ilk olacaktı İğneada ve çevresi. Rehberimiz alanı iyi bilenlerden Cemil’di. Gezi boyunca kendi deneyimlerini aktararak katkı sağlayan bir ikinci kişi de Bahar abla oldu.

Sabah öngördüğümüz saatten bir saat önce İğneada’ya ulaştık. Otel boş olduğu için girdik ve odalarımızı bulduk. İlk indiğimiz andan sabahın ilk ışıkları ve kahvaltı bitimine kadar yoğun bir Bülbül şakıması hiç kesilmeden devam etti. Gün ışıması ile birlikte Mavi Baştankara, Büyük Baştankara, Kumru, Serçe, Kaya Güvercini, Horoz sesleri eklendi bu ötüşe. Sabahın yumuşak güneş ışığında karşıdaki bahçenin içinde Ladin ağacının tepesinde 5-6 adet Arı Kuşu şakımaları ile bu çok renkli ses kuşağına dahil oldular. Sabah gördüklerimiz gün içinde olacakların habercisiydi aslında. Güzel bir gün bizi bekliyordu.Huzur veren bu seslerin eşliğinde kahvaltımızı bitirip hemen yola koyulduk. Yolumuz uzundu hedefimiz Hamam gölü ve Saka gölü idi Mert gölüne zaten uğrayacaktık ilk uğrak noktamız o idi. Solumuzdaki denize bakarak gölün denize doğru uzantısındaki kıyıda Emre Bey’in konuşlanmış olduğunu gördük ve oraya doğru ilerledik. Manzara müthişti. Sumruların beş türü ve Kumkuşları bir aradaydı. Kara Sumru’ya hayran olmamak elde değil... Tüm renkli kuşlara inat sadeliğinin güzelliği ve yumuşak uçuşu ile kendine farkında olmadığı yeni bir hayran kitlesi oluşturdu.

Kara Karınlı Kumkuşu ve Kızıl Kumkuşu isimlerinin hakkını verir biçimde renklenmişlerdi. İçeriye doğru ilerlediğimizde ise gördüğümüz nazlı nazlı salınan bir Kuğuydu. Yeşilbaşları alan içinde gördük. Burada ürüyor olabileceklerini düşündüğünü söyledi Cemil. Suna'lar gölde bulunan bir başka geç kalmış konuklardandı .Tepemizden Kaşıkçılar geçiyordu. Azımsanmayacak bir hareketlilik söz konusuydu.

Yürüyüşümüzü göl’ün izin verdiği ölçüde göl kıyısında, kumul alanda ve çoğu zamanda orman içinde sürdürdük gün boyu. Yürüyüş esnasında çokça gördüğümüz türlerden biri de Ağaç Serçesiydi. Küçük guruplar halinde uçuyorlardı. Dinlenme noktalarımızıda o anda bizi en çok hangi alan cezbediyorsa onu tercih ederek seçiyorduk. Cazip yer sayısı çok ve yolda uzun olunca birkaç kere bu dinlenme ve soluk alma işini yaptık.

Alanlardaki kuşlara bakarken gökyüzünü de kontrol etmeyi ihmal etmiyorduk. Leylek, Yılan Kartalı, Arı Şahini, Şahin, Ala Doğan, KOK, Delice Doğan, Kara Leylek gördüklerimizdendi. Göç, İğneada semalarında da hızla devam etmekteydi. Tek üzücü olay Mert Gölü ve Bulanık Dere arasında yere inmiş halde gördüğümüz Şahin’in geri dönüşte kontrol ettiğimizde ölmüş olduğunu görmekti.

Biz bu gezide kuş gözlemi dışında kelebek gözlemi ve bitki gözlemi de yaptık. Zengin bir bitki örtüsü ve yaşam alanı zenginliği barındıran bu yerlerde her şeyi algılamaya, öğrenmeye çalışıyorduk. Doğanın cömertliğine karşı kendimizce tüm bunların farkında olduğumuzu gösterme ve bir saygı sunmaydı yapmaya çalıştığımız. Solda deniz ve kumul arazi ve kumul bitkileri, bitiminde maki bitkileri ve ormana geçiş, yüksek ağaçlar ve orman altı bitkileri ki içinde orkideler, ters laleler, menekşe türleri , soğanlı çeşitleri, çok yıllık çeşitleri barındırıyordu. Bu güzelliklerin üstünde dolaşan kuşlar, böcekler, kelebekler her birine hayran kaldık. Yürürken bir bakıyorsunuz İbibik karşıki dalda ya da yerde, çalıların arasından Bülbül fırlayıveriyor, Örümcek kuşu sanki sizi takip ediyor. Alanların sahipleri size kendini ya gösteriyor ya da sesi ile ben buradayım diyor.

Bu keyifle yürürken hepimizin görmek istediği en ortak tür Ak Kuyruklu Kartal onu gören Tunç tarafından müjdeli bir haber olarak etrafa yayıldı. Hepimiz sessizlik içinde ve hayranlıkla küçük sevinç nidalarıyla onu izlemeye başladık. Ak kuyruğu, kuş uzak olmasına rağmen ışıkla yaptığı her uygun açıda parlıyordu. Yetişkin bir Ak kuyrukluydu izlediğimiz. Yemek için durduğumuz noktada da izlemeye devam ettik. Ara için ulaştığımız nokta herkesten onay aldı; içinde sazların olduğu bir göle tepeden bakan, serin bir ağaç altı. Karşınızda deniz, arkanızda orman ve denizin üstünde Ak Kuyruklu Kartal, kuş sesleri artısı. Bundan daha güzel bir dinlenme yeri yoktu bizim için o anda. Tek eksiğimiz Bahar abla ve benim yanımıza az aldığımız suydu o kadar.

Orman içine girdik. Amacımız Hamam Gölü ve Saka Gölü’ne ulaşmaktı. Kara ağaçkakan ve diğer ağaçkakan türlerini görmekti. Etrafı dinlemeye başladık. Saat 14:30 -15:00 arasıydı ve Kara Ağaçkakan burnumuzun dibinde bağırıyordu. Onu görmek için çabalar sarf eden bizlere görünmedi sadece sesi ile yetinmemiz gerektiği konusunda bizi ikna etti sonunda. Ses çalmak görmek için kesin bir çözümdü ama bu gurupdaki hiç kimsenin tercih etmeyeceği bir durumdu. Halimizi kabullenmek en doğru olandı bize göre.

Orman içinde minik bir kayboluş yaşadıktan sonra ve geri dönüşe geçmemizin gerekliliğinden dolayı Hamam ve Saka göllerine gitme hedefinden vazgeçtik. Biz istesek Cemil bizi göllere götürmeye kararlıydı ama dönüş yolu gözümüzde büyüyordu. Hepimiz çok yorulmuştuk ve bir kısmımız susuzdu.Orman içinde vaha gibi duran papatyalarla dolu bir alana yayıldık. Dilek az olan suyunun bir kısmını bizimle paylaştı. O su olmasaydı biz biraz zor dönüş yolunu bitirecektik o kesin. Bahar abla burada da kelebek arkasından koşturmaya devam etti ve gün boyu neden hiç kelebek olmadığı konusunda şüphelerini, olasılıkları dile getirdi. Bu konuda hüsrana uğramıştı ama ertesi gün atacağı kertik bu üzüntülerin hepsini alıp götürecek bir teselli olacaktı.

Dönüş yolunda daha önce gördüklerimize ek türlerin dışında bir tekrar yapmış olduk Ak Kuyruklu Kartal tekrarların içinde yoktu. Kızıl Sırtlı Örümcek Kuşu dişisi ile beraber yol boyunca hep karşımıza çıktı. Oburca yakaladığı böcekleri, sinekleri yemekteydi.

Dönüş yolunda Bahar abla ve ben Cemille beraber en önden ve hızlı bir tempo ile gidiyorduk, sebep malumdu ikimiz için ;suya bir an önce kavuşmak. Mert Gölünden geçerken Cemil’in ‘ördek’ uyarısına dürbün bile kaldırmadık ama zaten biliyorduk orada gördüğümüz Yeşilbaşlardı ama asıl sebep susuzluğumuz ve harcayacak bir saniyemizin bile olmadığıydı. Bizler minibüse doluşmaya çalışırken Sercan ve Burcu kumun üzerinde fotoğraf için uğraşmaktaydılar. Bu muhteşem yılan fotoğrafı o anda çekilmiş.

Varış noktamıza gelen minibüse doluştuk ve en yakın markete üşüştük. Su, soda ve sıvı olan şeylere saldırdık çekirgenin tarlaya saldırdığı gibi. Artık hazırdık liman arkasına gidip akşam üstü deniz gözlemi yapmaya ve yemeğimizi liman manzarasında yemeye... Teleskop kuruldu ve ilk görülenlerden biri Karaboyunlu Batağan oldu. Denizde Yelkovan geçişi de vardı. Asıl bomba tür teleskopu yukarıya lokantanın önündeki boşluğa kurunca kendini gösterdi. Kara Gerdanlı Dalgıç liman içindeydi. Akşam üstü kertiği olarak bir çoklarımızı sevindirdi.

Gün güzel renkli Arı kuşları, Bülbül sesleri ile başlamış ve yine bir sürprizle bitmişti. Hem yemek yedik hem Kara Gerdanlı Dalgıç’ı izledik. Yemeklerimize hep güzel bir tür eşlik etti desek abartılmış bir durum tanımlaması olmaz.

Akşam bir kısmımız Baykuş dinlemeye giderken bir kısmımız yatağa gitmeyi tercih etti, sabah erken kalkacaktık ve çok yorulmuştuk. Ertesi gün planlarımızda oldukça yoğun sayılırdı. Baykuş dinleme denemesini ilk İğneada'ya gelirken gece yolda durup yapmıştık ama hiç ses duyamamıştık sadece duyar gibi olmuştuk bu denemede de duyulmamış baykuş sesi.Ama gece orman kenarında gökyüzü anlatılamayacak kadar güzeldi baykuş sesi için durduğumuz yerde. Işık etkisi olmadığı için gökyüzü yıldız doluydu, şehir insanlarının kendi yapay ışıkları bu güzelliği görmeye engel maalesef. Ama hiç baykuş göremedik diyemeyiz; İstanbul'a dönerken kendini ötücü zannetmiş bir Kukumav'ı tellerde gördük.

Ertesin gün minibüs bizi orman girişinde bıraktı buradan asıl su basar ormanlara girecektik. Göreceklerimiz konusunda Cemil bizi heyecanlandırdı. Girişteki ağaçların üstünde Sarıasma vardı ama görmek konusunda şansımız kapalıydı. Hep sesini duyduk gezi boyunca aralıklarla, Karatavuk eşliğinde ama göremedik. Guguk da orman içinden derinlerden seslendi ama görünmedi. Kuşların bir çoğunu önce sesinden Cemil fark ediyordu sonra arayıp buluyorduk. Bahçe tırmaşık kuşu da bunlardan oldu. Bahçe tırmaşık kuşuna doyduk diyebiliriz. Meşe, Gürgen ve Kayın ağaçlarının aralarında geziyorduk.

Orman içi tam subasar ormandı. Yürümekte çok zorlandık ama her durumda yolumuzu bulduk. Mandalar sağ olsun, orman içi yolların yaratıcıları ve bizlerin yardımcısı ,Bahar abla her fırsatta bize bu bilgiyi hatırlattı. Araziyi hayranlık uyandıran kıvrımlarla bölen derelerden, çevredeki malzemelerle yapılmış köprülerden geçtik. Dere suyunun içilebilirliğini test etme şansı yakaladım. Orman alaca ağaçkakanını, Yeşil ağaçkakan ve Ortanca ağaçkakanı burada gördük, hem araziyi tanıdık, hem kayıtlarımızı attık.

Orman çıkışında Sarıasma sesi ile uğurlandık. Erikli Gölü’nün kıyısında bulunan araba yolunun kenarına gittiğimizde saat öğleye yaklaşıyordu. Küçük balaban çalıların arasında Burcu’nun fark etmesi ile görüldü. Göl sakindi. Ak Balıkçıllar, Alaca Balıkçıl, Kuğu vardı. Kırlangıçlar her tarafta uçuşuyor ağızlarında çamur parçaları yuva yapıyor ya da eski yuvaları onarıyorlardı. Şehir içinde binaların köşelerinde de yuvaları vardı. Burada ise seçtikleri yer köprü altıydı. Bölgede Kırlangıç yuvalarına sıkça rastladık. Diğer göl içi ve göl kenarında gördüğümüz türleri de kayıt altına aldıktan sonra yaz döneminde çok kalabalık olup yoğun bir kullanım baskısı ile karşı karşıya kalan bu sakin alandan şehir merkezine doğru yol aldık.

Yemek yedikten sonra pansiyon açmış olan Okan Can ve Özge Kesapli Can çiftini ziyaret etmek için Limanköy’e gittik. Pansiyonun yerini beğendik. Henüz sezon açılışını yapmamışlar ama yakında faaliyete geçeceklermiş. İğneada’ya gidecek arkadaşlarımızın bir kapısı daha var artık. Pansiyon 12 ay açık olacak. Ballarının iyi olduğunu duymuştuk, almak istedik ama çoktan bitmişti. Çoğumuz onlara özenmedi desek yalan olur. Dün hiç arazide eksik olmayan hatta ondan başka nerede ise kelebek yok diye düşündüğümüz Turuncu süslü burada da karşımıza çıktı. Bahar abla’nın ardı sıra bizde kelebeği takip ettik. O kısmın ayrıntılarını Bahar abla kelebek gözlem yazısında anlatacaktır mutlaka. Dupnisa mağarasına uğramak üzere oradan ayrıldık.

Dupnisa mağarası ve çevresine bakmak herkesin ortak isteğiydi ve zaten Cemil çizdiği rotanın içine bunu koymuştu. Dupnisa’ya giderken yol üstünde iki noktada durduk. İkinci durduğumuz nokta Sarp deresi olarak geçen bölgedeydi.

Çütre aramak için oraya indik ama bulamadık. Bulduğumuz orkidelerdive Çiğdem’in ayaklarından kaçan bir yılan. Ötücüler vardı. Ve çok miktarda örümcek... Hem arazi içindelerdi hem de hızla yoldan bizim bulunduğumuz alana iniyorlardı. Her yerde hareket vardı. Ağaçlar en taze yapraklı halleri ile karşımızdaydı, kuşlar yavrularıyla, çiçeklerin renkleri çok canlı ve etkileyiciydi. Fotoğraf makinelerimiz hiç durmadı. Belgeleme telaşına düşmüştük gördüğümüz güzellikleri.

Dupnisa’ya ulaştığımızda gördüğümüz kalabalık karşısında şaşırdık. Meğer sezon açılışı günüymüş. Dilek’in bilgilendirmesi ile öğrendiğimize göre yarasaların üreme döneminde mağara kapatılıyormuş. İçeriye girdik, sürekli akan bir insan kuyruğuyla. Çıktığımızda dinlenmek için kayalıkların üstüne oturmuştuk ki karşımızdaki dağların üstüne doğru yükselen Şahin’ i gördük, oldukça yakından izleme şansımız oldu. Arabanın yanına doğru inerken şenlik, eğlence ve müzik bazında tavan yapmıştı. Trakya’nın 9-8 lik ritmi herkesi neşelendirmiş her köşede müziğin ritmi ile dalgalanan insan gurupları yaratmıştı. Arabaya doğru giderken Bahar abla’nın koşarak bize doğru geldiğini gördük. O mağaraya girmemiş, ben kelebek bakıyorum siz beni arabanın civarından alırsınız demişti. Ne aradığını biz sonra öğrendik. Aradığını bulmuştu sevinci görülmeye değerdi. Hep birlikte bizde araziye koşuşturduk. Kimsenin kafasını çevirip bakmadığı çayırlık alanda Trakya’nın 9-8 lik ritmi eşliğinde bizde İncili Kelebek’in arkasında fotoğraflamak için dalgalanıyorduk neredeyse. Doğa’nın bütün nimetleri aynı değere sahip ve aynı hassasiyetle korunmaya, bilinmeye Bahar abla’nın heyecanı ve keyfi bunu insana her defasında hatırlatıyor.

Yanından geçip kaçırdık diye üzüldüğümüz köy kahvesinde kahvecinin başını döndüren bir ihtiyaç molası verdik. Çaylar, sular, maden suları, bisküviler, meyveler, kuruyemişler havada uçuştu. Sanırım bütün çayını içtik, o nasıl yetiştireceğim telaşını çok yaşamadan oradan uzaklaştık. Kahvedeki molamızda tam yanımızdaki bahçede fındık ağacına konan Kızılkuyruk (erkek-dişi) dürbün karşılaştırmasında konu mankenimiz oldu. Kahveden ve yol üstünde rast geldiğimiz yerlerden kuru otlar aldık çay yapmak için ve güzellik sularından içtik, yetmedi bir şişe bile olsa doldurup yanımıza aldık.

Istrancalar dan geçerken manzara görülmeye değerdi, insan inanamıyor buralar için fikirler projeler üreten kişilerin kafa yapısına. Meşe türleri, Kayınlar, Gürgenler, Akçaağaç türleri içindeki böcekleri, kuşları, dibinde yaşayan bitkileri ile değer biçilemez. Yine iyi tür çıkabileceğinden emin ve güzelliğini biraz dolaşarak algılamamızı isteyen Cemil’in önerisi ile arabadan indik. Yol yapımındaki taş ihtiyacını karşılamak için bir kısmı yerle bir olmuş tepenin üstüne doğru yol almaya başladık ki Cemil Sarı Çinte sesini duydu ve buldu kuşu, bir çalının tepesinde. Sapsarı kafası ile güzel ötücüyü hem dinledik hem izledik. Kirazkuşu da aynı arazide sürekli ötmekteydi. Göç’ün alametleri burada da göründü KOK, Şahin, Küçük Kartal diğer görülen türlerle beraber kayıt altına alındı. Alanı gerçek sahipleri olan ağacın tepesine konmuş bize bakan 4 adet Kuzguna bırakarak ayrıldık. İstanbul’a vardığımızda saat 23:00 a geliyordu. Tüm gözlemlerimiz boyunca hava açık, güneşli 18-20 sıcaklık derecelerinde seyretti. Deniz kıyısında 14 Mayıs'ta öğleden sonra akşam üstüne doğru hafif rüzgar vardı. Toplamda görülen, duyulan tür sayısı 100.

Geziyi düzenleyen, tüm ayarlamaları yapan ve maalesef diş problemi yüzünden aramıza katılamayan Hürmüz’e ve gezi boyunca tüm bilgilerini bizimle paylaşan rehberlik yapan Cemil’e ve ona kendi arazi deneyimleri ile destek olan Bahar abla’ya, hoş sohbeti ile arabaya neşe katan Ayşegül Gezgin’e, annesine hiç sorun çıkartmayan uyumlu Sarp’a çok teşekkür ediyoruz. Gruba yeni katılan arkadaşlarımızın heveslerinin artarak devam etmesi dileğimiz.

 

Leylek Şenliği

Şenlik için Bursa’ya gittik ve Tuğba’nın yardımı ve rehberliğinde festival bölgesini Karacabey deki Celal Acar Yaban Hayatı Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi'ni,Kocaçay Deltası'nı tanıma fırsatımız oldu.

Karacabey'deki yaban hayatı ıslah merkezi şimdilerde bünyesine yeni birimler katarak daha kapsamlı yurt dışındaki örnekleri gibi hizmet verme yoluna girmiş,ufak tefek eksikleri var onları tamamlıyorlar. Tedavi edilip dinlenme, iyileşme devresini geçirdikleri mekanlarında onları gözlemledik .Çeşitli nedenlerle koruma altına alınmış farklı yaş guruplarında ayılar vardı ve sayıları oldukça fazlaydı.Biz alana girdiğimizde annesiz kalmış ve bulunmuş bir ayı yavrusu merkeze daha yeni geliyordu.Kaçak yurda sokulan Arslan’ı göremedik,yeri daha hazır değilmiş ve stres’e girmemesi için bilirkişilerin dışında kimse yanına girmiyormuş.

Arazi çok güzel.Bütün orman içi alanlar gibi cennetten bir parça.Oraya gelecek hayvanlar için onlara yabancı olmayan bir ortam.Sanırım bu tekrar kendi yaşam ortamlarına dönmelerini kolaylaştırmak için de önemli bir özellik.Arazi içinde 600-700 yıllık Çınar ağaçları var,kitaplardan okuduğumuz tarihi görmüş,geçirmiş.Hayranlıkla izledik bu güçlü ve göremediğimiz kökleriyle toprağı kavramış koca ağaçları.

Oradan ayrılmak hiç istemedik ama Kocaçay’ıda çok merak ediyorduk ve zamanımız kısıtlıydı.Deltaya doğru yol aldık.Arabayı uygun bir yere bıraktıktan sonra ve rastladığımız alanın sık kullanıcısı olan kişilerle kısa sohbetlerden sonra ki hepsini nerede ise Tuğba tanıyordu orman içine doğru yürüdük.Gidilen yerlerde yakın çevre ile iletişim kurmak her iki taraf içinde karşılıklı güven açısından olması gereken bir yaklaşım.Niyetinizin ne olduğu ve alanda bulunuşuzun sebebi yüzeysel de olsa bilgi olarak görülen kişilere aktarılmalı.Kocaçay’ın etrafında köyler var ve köylüler bu güzel mekanla iç içe.

Yaban hayatına dair gördüğümüz ilk şey 6-7 bireylik bir genç domuz gurubu idi.Hürmüz Tilki ve Çakal da görelim isteğinde bulundu ama domuzların ,kuşların ve böceklerin dışında gördüğümüz yabana ait bir diğer şeyde Sincapdı . Su ne kadar çekilmiş olsa da çok içlere girdiğimiz noktalarda fazla ilerleyemedik.Her gittiğimiz noktada küçük göletlere ve içinde açmaya başlamış nilüferlere rastladık.Kızıl Sırtlı Örümcek kuşu ve Maskeli Örümcek kuşu sıkça karşımıza çıktı.Bülbül,Ak Mukallit,Büyük Baştankara sesleri hiç susmadı.Gezi yaptığımız süre boyunca İbibik’i hep gördük.

Orman içinden çıkıp araba ile Deniz tarafına yakın olan yol başına ulaştık ve arabadan inip tekrar yürümeye başladık.Kumul arazinin çevresi bir noktadan sonra Lavandula stoechas(Karabaşotu)ile kaplıydı,göz alabildiğine.Bir zamanlar bu bitkinin peyzaj uygulamalarında kullanılmak üzere yurt dışından getirildiği aklıma geldi ve bizlerin onu yana yakıla arayıp alıp kullanmamız.Her yeni alan tanıdığımda gördüğüm türler beni hem sevindiriyor ,hem utandırıyor.Sahip olduğumuz birçok şeyin farkında olmamanın ,kıymet bilmemenin utancı bu.

Bu alanda bizi en çok sevindiren manzara Arıkuşlarının kum üzerinde yola yatmış halleriydi ve İbibik’in.Yoldan kalktığında kum üstünde İbibik’in karnının ve bacaklarının izi duruyordu.Arı kuşları Kırlangıçlarla beraber karabaşotu tarlasının üzerinde sortiler yaparak,otları yalayarak uçuyorlardı.Kah yakındaki ağaca çıkıyor,kah toplu olarak yükseklere çıkıp tekrar karabaşotu tarlasına dalıyorlardı ya da kum üzerinde kırlangıç ve kum kırlangıçlarının yaptığı gibi kumda eşeleniyorlardı.Bunların dışında bolca gördüğümüz ve üstlerine basmamak için uğraş verdiğimiz başka türde Bok Böceğiydi.Hem yerde hem havada bol miktardaydılar.

Keçiler,koyunlar,inekler,boğalar ve mandalarda alanın diğer yoğun kullanıcıları, atıkları da o oranda bol.Etraf bunları küçük toplar haline getirmiş ya da getirmek için uğraşan ve bunu kum altında oluşturduğu yuvasına götürmeye çalışan bu böceklerle doluydu.En büyük topu yapıp yuvarlayan en iyi nesli oluşturma şansına sahip oluyormuş, bu bilgiyi de Tuğba’dan öğrendik.Kelebek açısından pek parlak bir gün değildi.

Havanın serin gitmesi kelebek azlığının sebebi diye düşündük .Öğleye kadar hava oldukça serindiHedefimiz olan çeşmeye ulaşamadan gezimizi bitirmek zorunda kaldık,festival alanına dönmek zorundaydık.Dönüş’e geçerken nerede ise serçeler kadar etrafta çok olan Arıkuşlarını ağaç üstünde vıcırdaşırken bıraktık. Alanın başında görüp lavanta ormanına daldığımız noktanın ilerisindeki tehditkar bakışlı mandayı tekrar gördük mandanın bakışlarını ensemizde hissederek arabamıza doğru yol aldık.İki Angıt tepemizden öterek geçtiler.

Kara Leylek,Leyleklerden alışkın olduğumuz bir görüntü ile, yerde karşımıza çıktılar.Bu bölgede ürüyorlarmış.Yerden havalanıp ilerdeki ağaçlara kondular.

Festival alanına geldiğimizde duyduğumuz gürültü bizi çok rahatsız etti.Akşam ki konser için ses ayarı yapılıyordu ve müzik yayını vardı.Acaba Leylekler bu konuda ne hissediyordu?Gölyazıya gidip Doğa Derneği'nden gelmiş olan Süreyya,Esra,Engin ve diğer arkadaşlarla buluştuk.Gölyazı yolunun girişinde Kuyrukkakan ve ibibik gördük.Gölyazı hem festival hem de hafta sonu sebebi ile oldukça kalabalıktı.Köy sakinleri yaptıklarını satıyorlardı.Bıyıklı Sumru,hatırı sayılır miktarda Bahri yeni yavruları ile beraber göl sınırlarında kuş listemize eklendi.

Kış döneminde çok yoğun olan Sakarmeke tek tük olsa da gölde izlenenlerden hala. Uluabat gölü Küçük Karabatak üreme kolonisinin olduğu alan olması açısından da ayrı bir öneme sahip.Tabi her yer gibi burası içinde müthiş projeler söz konusu.Yat limanı oluşturmak ve daha niceleri.

Festival katılımcılarının ve özellikle Leylek projesinin yurt dışı destekçilerinin göl etrafındaki köylere götürülüp,gözlem yaptırılması için ayarlanmış arabalardan birinde Hürmüz ile beraber yer bulduk ve geziye dahil olduk.Civar köylerin yerlileri tarafından da gönül verilmiş bir proje bu.Ekonomik açıdan onlar için bir getirisi olmuş ve köylerine insanların gelmesi artı bir canlılık kazandırmış.Misafirperverlik ve ilgi oldukça yoğundu.Bunların çoğu bir program çerçevesinde işlese de kendiliğinden oluşan anları da yok değildi.

Araba ile kıvrılarak dağ eteklerinden,yamaçlarından yukarılara doğru çıktık gölünde manzaraya dahil olduğu yoğun bir yeşil örtü ve orman içinden. Teleskopun kurulduğu nokta göl'ü tepeden gören hakim bir noktaydı.Karabatak kolonisi aşağıdaydı.Yurt dışından gelen gözlemcilere bunun önemi anlatıldı Uludağ Üniversitesindeki hocalar tarafından.

İlk ve tek yırtıcımızı da orada gördük.Delice Doğan tepenin altından bizlerin bulunduğu noktaya çıkıp,hepimizin üstünden geçip ileriye doğru kayboldu.Cenaze vardı biz köye girerken,cenaze evinden kızartılmış hamurlar gönderildi bu ilk ikram oldu.Daha sonra ineceğimiz köyde planlanmış bir ikramla karnımızı doyurduk.Yemek yediğimiz yerden bir Leylek yuvası kuşbakışı görünüyordu ve nerede ise beş metre ilerimizdeydi.Yuvada dört yavru vardı.Daha sonra Eski karaağaç köyünde gördüğümüz yuvalarda da en az dört yavru olduğunu farkettik.Anne baba bakamayacaklarını anladıklarında yavrulardan birini ikisini yuvadan atıyormuş ve en sağlıklı olduğuna inandıklarını büyütüyorlarmış.Bütün canlıların kuralı ;nesli en sağlıklı bireylerle devam ettirmek.

Manda yoğurdunun güzelliği yurt dışından gelenlere anlatılmış ve bu güzel yoğurdun sütünün sahibi mandaların insanlara tanıtılması için ve mandaların köye toplu girişini onlara göstermek için bir plan yapılmış.Bu merasim için bekleşmeye başladı herkes.Mandaların geliş saatinde etrafı bir heyecan sardı.Ha geldi ha geliyorlar derken köye girdiler mandalar ama girdikleri ile kalakaldılar,başları olduğunu tahmin ettiğimiz manda endişeli bir böğürtü çıkardı.İnsanlar onlara bakıyor onlar insanlara.Hayvanlar her günkü rutinle evlerine dönerken tanımadıkları ve nerede ise kendileri kadar kalabalık bir güruhla karşılaşınca şaşırdılar haliyle.İnsanlar kenarlara çekilip yol açınca ve görüş alanından uzaklaşınca mandalar da daha önceki günlerden biraz daha hızlı ,deklanşör seslerini arkalarında bırakarak hızla beklenen geçit törenlerini yaptılar.

Bizlerde arabalarımıza doluşup Eski Karaağaç’da bizi bekleyen konsere doğru yola düştük.Köye geldiğimizde, öğle vaktinde bizi oradan kaçıran gürültü daha kısık olarak devam etmekteydi.Biz müdahale etmemiş,oradan uzaklaşmıştık,bizim kızlar(Evrim,Seda)bas sesini kıstırmayı başarmışlar.Kalabalık artmıştı ve fener alayı için meşaleler dağıtılıyordu.Meşalesini yakan alaya dahil olup göl kıyısına doğru indi.Fener alayı sona erdiğinde konser alanı hazırlığı bitmiş, Şükriye Tutkun sahnedeki yerini almıştı,protokol de.

Alanın çok yakınında leylek yuvaları var çıkan bas sesi bizleri bile çok rahatsız etmişken yuvalardaki kuşları etkilemiyor muydu acaba?Bu sorular organizasyonun ve projenin yürütücülerinden olan Franzi Hanım bulunarak ona soruldu.Ortak düşünce olarak bizlerden onlara iletilen hiç olmazsa konser alanının daha aşağıda köyden biraz daha uzakta oluşturulmasının daha iyi olacağıydı.

Ertesi gün Kuş Araştırmaları Derneği’nden İlker elinde çok miktarda malzeme ile stant açtı ve bizlerden Tuğba,Evrim,Seda ve eski Ulukuş’dan arkadaşlarımız onun yardımcıları olarak gün boyu merak eden herkese teleskopla Leylek gözlemi yaptırıp,oyunlar oynatıp,bizimde deneyip yapmayı az da olsa başardığımız origami Turna yapımı etkinliklerini gerçekleştirdiler. İnsanlar özellikle çocuklar çok ilgiliydi. Seneye İKGT de stant açmayı planlıyor festivalde.Bu talebimiz memnunlukla karşılandı.

Gitmeden tekrar göl kıyısına inip son bir tur atmayı tercih ettik.Göl etrafında bu dönemin her sulak alanında sıkça karşımıza çıkan ve Kamış Bülbülü’ne inat hiç naz yapmadan ortalık yerde saz tepesinde bağıra çağıra şakıyan Büyük Kamışçın burada nerede ise adım başı denecek kadar çoktu.Kamış Bülbülü ise yine hep ses olarak etrafımızdan hiç eksilmedi.Büyük baştankara,Bülbül,Küçük Karabatak,Küçük Ak Balıkçıl,Bahri,Sakarmeke ,Yeşilbaş gördüğümüz türlerdi.

Leylek yuvalarının sayısı ve yuvaları faaliyete geçiren Leyleklerin sayısı geçen yıllara göre daha artmış, söylenen bu.Direklerin üstü hatta cami kubbesinin üstü Yeni yuva yapan ya da olan yuvayı faaliyete geçirip yumurtadan çıkmış yavrularını büyütme çabasından yorgun bireylerle doluydu.

Leylekler bir yandan yavru beslenmesi ile uğraşırken bir yandan da yuvalarını tamir ve elden geçirmekle meşgul,Söğüt serçeleri de aynı telaş içinde.Onlarda Leyleklerin yuvasının tabanını ve kenarlarını kullanıyorlar bu iş için.Her Leylek yuvasının etrafı sürekli ötüşen bağırış,çağırış Söğüt serçesi kalabalığı ile çevrelenmiş.

Dönüş yoluna çıktığımızda yorgun ama huzurluyduk.Festival yoğun katılımlı ve faydalı geçmişti,KAD’ın çalışmaları birkaç kuşçu kazandırmış en azından çocuklarda bir merak uyandırmıştır diye düşündük.Gelecek yılın şenlik alanında yerel halkın satış ve yiyecek standları dışında gözlem guruplarınında stantları olsa ayağa gelmiş fırsat değerlendirilmiş olur,kuş gözlemciliğini özendirmek ve tanıtmak adına.Kendimizi anlatmak için insanlara tanıtmak için iyi bir fırsat.Doğayı,hayvanı bilmeyen nasıl koruma bilinci geliştirecek.Destek verilmesi gereken bir şenlik Leylek Şenliği.Yiyecek stantları kesinlikle olmalı;çiğ börek, lokma ve bizim kızların dadandığı mantı oldukça lezzetliydi.

Deniz otobüsüne yetişmek için erken çıktık,yollarda umulmadık bir durumla karşılaşabiliriz diye ve karşılaştık da.Burada Tuğba’nın kararlılığı durumu belirledi.İyi ki de kararlı olmuş.Otoban da akıp giden trafiğin içinde bizden kısa süre önce bir arabanın çarptığı kangal öylece yatıyordu.Durduk ve arabayla geri gidip baktık ki nefes alıyor ve şokta.Tuğba arabaları durdurmaya çalışıyor,hiç olmazsa yavaşlasınlar diye. Tuğba'yı görünce yanından transit geçtiler köpeğin arabalar, bir süre sonra bir araba biraz yavaşlayınca Tuğba ayağından tutup kenara aldı onu.Ağzından kan damlıyordu ve burnundan,yorgun,bitkin bizlere bakıyordu bizde ona.Yandan darbe almıştı ve kafasında bir darbe belirtisi yoktu.Hemen tıka basa dolu arabanın bagajını boşaltıp,eldeki çöp torbalarını serdik ve üstüne onu yatırdık.Uygun yerler arandı ve önce belediyenin rehabilitasyon merkezine,orada yetkili olmadığını öğrenince de Üniversitenin hayvan hastanesine ulaşıldı.Ve güzel kangal’ı oraya teslim ettik.İlk müdahalenin yapılmasını gördükten sonra bırakıp ayrıldık.Yaralanmış sahipsiz hayvanlar müdahaleleri yapılıp,iyileşme sağlandıktan sonra belediyenin barınağına bırakılıyor, kural bu.Sahipsiz hayvanlar için ücret talep edilmiyor.

Bir önceki gün yola düştüğümüzde bir kirpi ölüsü ile karşılaşmıştık,ona bir faydamız dokunmamıştı kenara koymak dışında.Merak ediyorduk acaba nasıl diye Tuğba’dan öğrendik ki köpeğimiz iyileşmeye doğru gidiyormuş.Bu en güzel ödül oldu hepimize.Umarız bu güzel köpek, iyi bir yerde kendisini sahiplenecek kıymet bilir insanlarla kalan yaşamını sürdürür.

Gelecek şenlikde İKGT olarak orada olmayı diliyoruz.

Koç üniversitesi

Bugün bize hiç de yabancı olmayan bahar aylarında tavaf ettiğimiz keskin viraj yakınlarındaki Koç Üniversitesi'nde düzenlenen Bilim Şenliği'nde idik İKGT olarak.Turmepa'dan Mine arkadaşımızın bizi önermesi ile bu şenliğe katıldık.Standımıza ilgi çok yoğundu,çocuklar ve gençler oldukça meraklı ve istekliydi.Koç Üniversitesi'nin öğretim üyeleri ve çalışanları da bizi hiç yalnız bırakmadılar.Okullarında Kuş Gözlem Kulübü'nün kurulması için çalışma başlatmak istiyorlar,bizden bu anlamda destek isteyecekler.Aynı istek İTÜ den de geldi,onlarda makina ve elektronik ekibi ile oradaydı.İTÜ ve Koç Üniversitesi'nde geleceğin kuşçuları ve doğa severleri çoğalacak gibi duruyor.Moderatör arkadaşlarımız şu sıralar biraz yorulacaklar.

Sabah alana ilk gittiğimizde çok yakından geçen 2 KOK ve 1 Küçük Kartal bize iyi bir göç izleyeceğiz galiba umudu verse de,ilerleyen saatler bunun tam tersini gösterdi. Ümit abi Çamlıca'dan aradığında müthiş bir göç izlediklerinin haberini bize verdi.Onun adına sevindik.Araziden ayrılırken kapanışı da 1 adet Şahin'le gerçekleştirdik.Evrim,İhsan,Çiğdem,Güney ve yeni kuşçumuz Taner Bey keşif ve gözlem gezisinden de yakın civarda gördüklerimize ek olarak Bahçe Çintesi,Atmaca ve Kızılkuyruk ile döndüler.Dürbünle bakan ziyaretçilerimize İspinoz,Ak Kuyruksallayan ,Kara Kızılkuyruk,Güvercin,Benekli Sinekkapan,Boz Kuyrukkakan,Serçe göstedik bulunduğumuz noktanın altındaki çim alan ve ağaçların üstünde duran.

Bu şenlik dünyadaki diğer ülkelerle aynı anda yapılan bir şenlik ve programda aynı.Gece 2 ye kadar sürüyor olmasının sebebi o.Koç Üniversitesinin kendi gurubu konser verecekmiş.Alanda pek kalan olmadı,sanıyoruz konser yoğun katılımlı olmayacak.

KuşGözlemciliği adına verimli ve faydalı bir gün oldu.Bizlerde keyifli vakit geçirdik,gelenlerde.Bahar Şenliği içinde davet aldık.Sanıyoruz ve de umuyoruz gelecek Bahar Göçü şartları daha iyi olacak gibi duruyor.Öğleden sonra gurubumuza Akdoğan Bey'de eşlik etti.Alandan ayrılırken son gördüğümüz kuş Kumru oldu.Şenliğe katılanlarla röportaj yapıyorlardı bizlerde Kuş Gözlemciliğini ve İstanbul için göç'ün önemini,doğayı korumak adına yapılan itirazların sebebinin ve öneminin değerlendirmesini kuşlar üzerinden tanımlamaya çalıştık ve orada bulunuş nedenimizi,amaçlarımızı belirttik.

Bugün denize çok taş attık,halkaların büyümesi ve iyi bir sonuç doğurması umuduyla.

Herkese bol kuşlu günler.

Dünya kuş gözlem günü etkinliği 1 ekim 2011

 

 

Bugün sabah ilk iş Cumhuriyet gazetesini edinip haber'e baktım ve gördüm ki Toygartepe'deki tehdit haber olmuş.Cumhuriyet gazetesinden Özlem Hanım'a çok teşekkür ediyoruz.Çamlıca bugün bizi çok mutlu etti.Rüzgar'ın kuzeyden esmesi kuşları yoğunlukla Çamlıca tarafına doğru itti ve biz yağmur sonrası keyfini gün boyu yaşadık.Yoğun bir Yılan Kartalı,Küçük Orman Kartalı,Şahin göçü izledik.Kara Leylek ve Leylek,Atmaca,Yaz Atmacası,Delice Doğan,Kızıl Şahin ile devam eden göçe öğleden sonra görülen Bozkır Kartalı günün iyisi olarak damgasını vurdu.

Bizimle beraber yurt dışından kuş gözlemcileride aynı heyecanı yaşadı.İtalya'dan bir çift,Belçika'dan iki kişi konuğumuz vardı.İtalyan kuş gözlemcisi Bozkır Kartalı'nı gördükten sonra günün en iyisini gördüğünü ve kendisi için yeterli olduğunu söyleyerek yanımızdan ayrıldı.Bize Türkiye'de daha doğrusu İstanbul'da kaç kuş gözlemcisi olduğunu sordu.Çok önemli olan ve önemli bir göç olayına ev sahipliği yapan İstanbuldaki bu noktanın adım atılmayacak kadar çok kuş gözlemcisi ile dolu olması gerekirdi diyerek şaşkınlığını belirtti.Avrupadaki kuşçular neden burada değil diyerek düşüncelerinden bahsetti.

Ulukuş'dan tanıdığımız Tansu ve eşi Bahar artık İKGT 'nin üyesi,bütün gün yapılan sayımı Tansu ve Evrim diğer katılanlarla beraber gerçekleştirdi ve Bahar'da bunları yazıya döktü.Tansu ile birlikte deneyimli kuş gözlemcisi sayımız artmış bulunmakta.Kendisi Kapıdağ 'da 3 yıldır gözlem yapmakta ve kuş gözlemciliği açısından önemli bir noktayıda aktif hale getirmiş bulunmakta.Kapıdağ'dan ciddi bir Pelikan göçünün sayımı onun sayesinde gerçekleştiriliyor.Bu çalışmasınıda toplantılarımızın birinde bizlerle paylaşacak.Onu ve Bahar'ı İKGT bünyesinde görmek hepimizi sevindirdi.

Sürekli yanımıza gelip gidenler ve merak edenlerle hareketli bir gün geçirdik.Bir ara karışık bir öğrenci gurubuna(Türkiye'nin çeşitli illeri ve Kıbrıs'dan gelmişlerdi)Evrim, hocaları'nın isteği üzerine kuş gözlemciliği'ni tanıtır bir mini konferans verdi.Bugün Güney'in camiamızdaki durumunu egale eden yeni ve çok genç bir kuş gözlemcisi adayı İnci'yi babası Kerem Bey ile beraber ağırladık.Gördüğü kuşları kendi not defterine yazdı daha sonra çalışmak üzere.Barış İşman'da bir diğer kuşçu adayı arkadaşımızdı.Kendisi Alman Lisesi'nde okuyor.Kuş gözlemleme merakı gelecek yaşamını şekillendirecek gibi duruyor.Eski üyelerimiz olan Bora,Burçin ve Fatih'de artık bizi yalnız bırakmayacaklar listesine girmiş bulunuyorlar.

Toygartepe'den gelen haberler iç açıcıydı.Sanırım alana sahip çıkma konusunda bir başarı elde ettik diyebiliriz.Bunun bir yanılsama olmamasını diliyoruz.

Akşam 17:30 da Çamlıca'dan ayrıldık.Yol üstünde Küçük Sinekkapan bizi Menengiç ağacı'nın önünde bir süre oyaladı.Ötücü açısından Benekli Sinekkapan,Büyük Baştankara ve Serçeler göç'ün boşluklarında gözlemlediklerimizden oldu.Alakarga ve Atmaca'ya pikeler yapan Leş Kargaları ve Küçük Kargalar,arasıra bizi yanıltan Martılar diğer gördüklerimizdi.Yarın göç izleme ve Gözlem Günü'nü kutlama etkinliğimiz devam edecek.Arkadaşlarımız orada olacak merak eden ve ziyaret edenlerle birlikte.

BÜYÜKÇEKMECE KOSKS 2012

 

Kosks heyecanı ile Büyükçekmece Mimar Sinan Köprü’süne ulaştığımızda saat 8:00 dı.İki hafta önce İKGT olarak yaptığımız gezi gününden farklı olarak köprü üstü buz tutmamış halde idi ama rüzgar çok vardı ve rüzgarın etkisi ile soğuk çok hissediliyordu.Kuş sayısı ve çeşidi de daha sonra fark edeceğimiz üzere oldukça farklıydı.

İlk sayımımızı köprü üstünde gerçekleştirdik.İki saatimizi aldı hem gözlem hem sayım.Su iki hafta öncesine kadar oldukça azalmış,göl içindeki kumul alanlar daha genişlemişti.Üstleri bol miktarda Karabaş Martı yoğunlukta olmak üzere,Gümüş Martı, Akdeniz Martısı ile tıklım tıklımdı ve aralarda Hazar Martısı,Küçük Gümüş Martı,Büyük Karabaş Martı(yetişkin ve genç bireyler),İnce Gagalı Martı ,Kara Sırtlı Martı’nın bir alt tür genci ile çeşitlilik söz konusuydu.Ergün’ün yorumu ile çok fazla rastlanmayan birey sayısı ile Boz Ördek vardı.Macar Ördeği,Çamurcun,Kaşıkgaga,Yeşilbaş,Suna,Fiyu,Kılkuyruk diğer ördek türlerimizdi.Elmabaş Patka,Tepeli Patka ve diğer ördek çeşitlerini Bahsayiş ve Ahmediye de görecektik.Gölde bulunan ördek türlerinin göl içindeki salınımlarını,beslenmelerini,tünemişhallerini izleme olanağını bulmuş olmak hepimizi sevindirdi.Büyük Kumkuşu ve çok yakın mesafede bize hiç aldırış etmeden beslenen Suçulluğu keyfimizi arttırdı.Kulaklı Batağanı aradı gözlerimiz ama göremedik.Sedde üstü çok rüzgarlıve dolayısı ile nerede ise kuşsuzdu,oradan baktığımız karşı kıyılar ve yakın çevresinde ördek türleri,martılar ve her yerde bolca rastladığımız Sakarmeke vardı.

Karşılaşırız diye ümit ettiğimiz Kaz çeşitliliğini göremedik,gördüğümüz yegane kaz birkaç bireyle üstümüzden geçen Boz Kaz ve taş ocaklarına giderken gördüğümüz evcil kazlar oldu.Kuğu görmeyi umuyorduk özellikle Bahşayış ve Ahmediye seddelerinin karşı tarlaları ve suların üstünde ama akşam üstü tekrar Mimar Sinan Köprüsünden bakarken tek birey yetişkin Kuğu gördük sadece.

Bahşayışda ki kahvede verdiğimiz ara molada yan masamızda oturan
avcılara göre içerlerde kazlar,kuğular bol miktarda idi.Vurdukları yeşilbaş ve
çamurcunlar sohbet konularıydı.Bizim kuş gözlemcisi olduğumuzu öğrendiklerinde çok
kuş vurmadıklarından sadece izin verilenleri avladıklarından bahsettiler.Listelerindeki
tür sayısı maalesef artmış durumda,adet sınırlaması var ama bunu nasıl kontrol
edebilirsiniz,insafa kalmış bir durum.Bu sayımda iki dişi birey olarak
gördüğümüz Sütlabi listelerinde vurulabilir gözükmüyor,ama vurulmuş Sütlabi'ler gözlem arazilerinde rastgelinenlerden.

Rahatsız edilmeyen,tehdit altında olmayan,korkmayan kuşların huzur içinde toplandıklarıve insan gördüklerinde korkup kaçmadıkları bir nokta da gördüğümüz Çamurcun topluluğunu keyifle izledik ve not ettik.

Genel bir not düşmek gerekirse su her yerde azalmıştı,çok rüzgarlı don yapmamış ama bizi üşüten soğuk bir hava vardı.Rüzgar kuşları korunaklı yerlere itmişti,nerede ise hiç ötücü göremedik. Ahmediye seddesinden baktığımızda kıyıya yakın kumluk noktaların
birinde Kara Karınlı Kumkuşları ile birlikte bir oraya bir buraya koşuşturan Akça Cılıbıt bugünün ilginç kayıtlarından biri oldu.

KızılŞahin,Şahin,Saz Delicesi,Kerkenez az sayıda da olsalar varlardı.Bazı bölgelerde nerede ise hiç kuş yoktu.Ama avcılar çok miktarda alanlara dağılmışlardı,seddenin bir tarafı serbest bölge bir tarafı yasak bölge bu da ilginç bir av alanı tanımlaması ama onlar zaten her yerde.

Sabah ilk sayımı yaptığımız Mimar Sinan Köprüsü’ne dönüşte tekrar uğradığımızda bazıtürlerde sayının nerede ise iki kat arttığını gözlemledik.Martılar özellikle sayıca çoğalmışlardı,farklı türler de sayılarını arttırmışlardı. Sayımı orada noktaladık bize işini bitirip katılan Küçükçekmece sayım ekibi ile birlikte.

Fikret ağabey ekibimize gönüllü olarak dahil oldu ve sayıma çok faydası oldu alanlara ulaşma açısından,her zaman yanımızda olması bizi mutlu ediyor.Büyükçekmece onun bölgesi ne de olsa.Nevzat Bey’in oğlu Görkem en genç kuş gözlemcimiz olarak aramızdaydı.Gözlem dışında ayrıca araba desteği için Nevzat Bey’e de çok teşekkürler.Ekip başımız Ergün yine hiç sıkılmadan tüm sorularımızı cevapladıve sayım yaparken bizleri bilgilendirdi,arazilerde onu özlemiştik,ayrıca teşekkür ediyoruz.

Sonuçlar Kuşbank’a Dilek Şahin tarafından girilecek ve böylece paylaşılacak
merak eden herkesle.Güvenli,katliamsız,bozulmamış kıyılarımız,alanlarımız olmasını ve çok sayıda kuşun bizleri ziyaret etmesini bekliyoruz.